1 W skrócie
Wyzwanie
Musisz wiedzieć, kto ponosi koszty i ryzyko związane z umowami sprzedaży zawieranymi pomiędzy Tobą i podmiotami z Twojego nowego rynku eksportowego. Znajomość warunków dostaw międzynarodowych zawieranych w treści międzynarodowych umów sprzedaży pozwoli wykluczyć wszelkie wątpliwości i nieporozumienia zarówno z Twojej strony, jak i ze strony kupujących Twoje produkty.
Cel
Zrozumienie wzajemnych zobowiązań istniejących pomiędzy Tobą i kupującymi.
Międzynarodowe Reguły Handlu Incoterms: gwarancja zadowolenia obu stron
Międzynarodowe Reguły Handlu (Incoterms) opracowano, by zapobiegać wszelkiego rodzaju nieporozumieniom w związku z międzynarodowymi umowami sprzedaży, w następstwie których towary są przewożone przez granice państw.
Reguły stworzyła i dostosowała Międzynarodowa Izba Handlowa. Reguły te określają, rzecz jasna, zobowiązania zarówno sprzedawców, jak i kupujących, co zmniejsza ryzyko komplikacji prawnych i sprawia, że ogólnoświatowa sprzedaż przebiega sprawniej. Reguły te mają ułatwiać prowadzenie handlu, a nie je utrudniać.
Reguły Incoterms są regularnie aktualizowane, by odzwierciedlać zmiany zachodzące w handlu międzynarodowym. Incoterms 2010 to najnowsza wersja reguł (już wkrótce – Intercom 2020), która uwzględnia następujące zmiany:
- rozszerzenie stref wolnocłowych;
- zwiększone użycie środków komunikacji elektronicznej w obszarze transakcji biznesowych;
- dążenie do zwiększenia bezpieczeństwa przewozu towarów;
- zmiany w metodach transportu.
Warunki dostaw międzynarodowych są uwzględniane w umowach sprzedaży na całym świecie, by zagwarantować, że ani dostawca, ani kupujący nie padnie ofiarą kosztownego nieporozumienia dotyczącego tego, kto ponosi koszty i ryzyko wynikające z umowy sprzedaży.
Wspomniane koszty i ryzyko mogą dotyczyć wielu kwestii, takich jak:
- transport,
- ubezpieczenie,
- odprawa celna,
- należne cło.
Tip
Oznaczane trzyliterowymi skrótami reguły Incoterms odnoszą się do warunków handlu uwzględnianych w umowach sprzedaży towarów na rynki eksportowe.
Objaśnienie warunków dla eksporterów
W przypadku rozpoczęcia eksportu do nowego kraju lub nawet regionu łatwo o nieporozumienie – różne kraje mogą stosować różne interpretacje praktyk biznesowych dotyczących sprzedaży towarów.
Reguły jasno wyjaśniają umieszczane w umowach sprzedaży towarów i oznaczane trzyliterowymi skrótami warunki handlowe odzwierciedlające sposób prowadzenia działalności.
Warunki opisują głównie zadania, koszty i zagrożenia, z jakimi muszą sobie radzić eksporterzy dostarczający swoje towary kupującym.
Obowiązujące reguły Incoterms zależą od rodzaju sprzedawanych towarów, użytego środka transportu oraz innych zobowiązań sprzedawcy i kupującego, które mogą dotyczyć ubezpieczenia lub odprawy celnej.
Czym są reguły Incoterms
Przede wszystkim reguły Incoterms nie zastępują umowy sprzedaży. Reguły określają jedynie:
- która strona umowy sprzedaży ma obowiązek zapewnić wysyłkę,
- kiedy sprzedawca dostarczy towary kupującemu,
- za pokrycie których kosztów odpowiada każda ze stron.
Reguły Incoterms nie dotyczą przeniesienia praw własności towarów ani żadnych kwestii związanych z naruszeniem warunków umowy. Te kwestie rozwiązuje zwykle umowa sprzedaży lub przepisy prawa regulujące umowę.
Jaki wpływ mają na Ciebie reguły Incoterms 2010
Twoje zobowiązania i zobowiązania kupującego stanowią swoje odbicie. Mogą one zostać zrealizowane osobiście lub za pośrednictwem innych stron, takich jak przewoźnicy lub spedytorzy. Poszczególne zobowiązania stron umowy (Twoje i kupującego) zostały opisane poniżej.
A | Zobowiązania sprzedawcy | B | Zobowiązania kupującego |
---|---|---|---|
A1 | Ogólne obowiązki | B1 | Ogólne obowiązki |
A2 | Licencje, upoważnienia, odprawy związane z bezpieczeństwem | B2 | Licencje, upoważnienia, odprawy związane z bezpieczeństwem |
A3 | Umowy przewozu i ubezpieczenia | B3 | Umowy przewozu i ubezpieczenia |
A4 | Dostawa | B4 | Przyjęcie dostawy |
A5 | Przejście ryzyka | B5 | Przejście ryzyka |
A6 | Podział kosztów | B6 | Podział kosztów |
A7 | Zawiadamianie kupującego | B7 | Zawiadamianie sprzedawcy |
A8 | Dokument dostawy | B8 | Dowód dostawy |
A9 | Sprawdzenie, opakowanie, oznakowanie | B9 | Kontrola towaru |
A10 | Pomoc w uzyskaniu informacji i związane z tym koszty | B10 | Pomoc w uzyskaniu informacji i związane z tym koszty |
2 Podstawowe informacje dotyczące reguł Incoterms 2010
Reguły Incoterms 2010 dzielą się na dwie klasy.
Pierwsza klasa obejmuje siedem reguł, których można użyć bez względu na typ i liczbę wybranych środków transportu. Te reguły mogą mieć zastosowanie, jeśli do transportu eksportowanych towarów jest wykorzystywany statek.
Druga klasa reguł dotyczy sytuacji, w której zarówno punkt dostawy, jak i miejsce, do którego towar jest przewożony dla kupującego, są portami morskimi lub przystaniami żeglugi śródlądowej. Przykładem może być eksport z Liverpoolu do Marsylii.
Poniżej znajduje się lista trzyliterowych skrótów formuł handlowych, na które można się natknąć w umowie i które dotyczą sprzedaży towarów na rynki eksportowe.
Pod każdym trzyliterowym skrótem reguły znajduje się wyjaśnienie, z którego dowiesz się, co dana reguła oznacza w praktyce dla Ciebie – czyli sprzedawcy – oraz dla kupującego.
Formuły tworzące pierwszą klasę reguł Incoterms
EXW
Ex Works – z zakładu (oznaczone miejsce dostawy)
Sprzedawca wykonuje dostawę, przekazując towar do dyspozycji kupującego na terenie należącym do sprzedawcy lub w ustalonym przez obie strony miejscu, np. w magazynie lub fabryce.
Kupujący odpowiada za:
- załadunek,
- wszelkie koszty transportowe,
- dostarczenie towarów do ostatecznego miejsca przeznaczenia.
Jeśli sprzedawca podejmuje się załadunku towaru, robi to na koszt i ryzyko kupującego.
FCA
Free Carrier – dostarczenie towaru do przewoźnika (oznaczone miejsce dostawy)
Sprzedawca:
-
dostarcza oclone towary przeznaczone na eksport w oznaczone miejsce przewoźnikowi wskazanemu przez kupującego (ryzyko przechodzi na kupującego);
-
nie ma obowiązku oclenia importowanych towarów, opłacenia jakiegokolwiek cła wwozowego ani dokonania jakichkolwiek formalności związanych z cłami przywozowymi;
-
ma obowiązek załadować towary na środek transportu przewoźnika.
CPT
Carriage Paid To – przewóz opłacony do (oznaczone miejsce przeznaczenia)
W przypadku tej zasady należy zwrócić uwagę na ważną kwestię: przeniesienie ryzyka i kosztów następuje w różnych miejscach. Przeniesienie ryzyka ma miejsce w momencie dostarczenia towarów pierwszemu przewoźnikowi.
Sprzedawca ma następujące obowiązki:
- dostarczenie towarów do uzgodnionego miejsca przewoźnikowi lub innej osobie wskazanej przez sprzedawcę,
- zawarcie umowy i opłacenie kosztów dostawy towarów do oznaczonego miejsca przeznaczenia.
Tip
W przypadku zastosowania reguł CPT sprzedawca wykonuje swój obowiązek w momencie dostarczenia towarów przewoźnikowi, a nie w momencie, gdy towary docierają do miejsca przeznaczenia.
CIP
Carriage and Insurance Paid to – przewóz i ubezpieczenie opłacone do (oznaczone miejsce przeznaczenia)
W przypadku tej reguły podobnie jak w przypadku CPT przeniesienie ryzyka i kosztów następuje w różnych miejscach.
Sprzedawca:
- dostarcza towary do uzgodnionego miejsca przewoźnikowi lub innej osobie wskazanej przez sprzedawcę,
- ma obowiązek opłacenia kosztów dostawy towarów do oznaczonego miejsca przeznaczenia,
- zawiera umowę ubezpieczenia od ryzyka utraty lub uszkodzenia towarów podczas transportu,
- ma obowiązek uzyskania na własny koszt ubezpieczenia ładunku co najmniej w minimalnym zakresie określonym w klauzulach (C) dokumentu Instytutowe klauzule ładunkowe.
Ubezpieczenie powinno spełniać następujące warunki:
- powinno zostać wykupione u ubezpieczyciela cieszącego się dobrą opinią;
- powinno uprawniać kupującego do zgłaszania roszczeń bezpośrednio u ubezpieczyciela;
- powinno obejmować co najmniej cenę podaną w umowie powiększoną o 10%;
- powinno obowiązywać w tej samej walucie, w której zostały podane kwoty w umowie.
Tip
W przypadku zastosowania reguł CIP sprzedawca wykonuje swój obowiązek w momencie dostarczenia towarów przewoźnikowi, a nie w momencie, gdy towary docierają do miejsca przeznaczenia.
DAT
Delivered at Terminal (dostarczony do terminalu – oznaczony terminal w porcie lub miejscu przeznaczenia)
Sprzedawca realizuje dostawę w momencie, gdy towary są przekazywane do dyspozycji kupującego w wyznaczonym terminalu we wskazanym porcie lub miejscu przeznaczenia.
„Terminal” oznacza każde miejsce – pomieszczenie lub wydzielony teren na świeżym powietrzu – takie jak magazyn, plac kontenerowy lub drogę albo kolejowy lub lotniczy terminal towarowy.
Sprzedawca ponosi wszelkie koszty i ryzyko związane z dostarczeniem towarów i ich rozładunkiem w terminalu.
DAP
Delivered at Place (dostarczone do miejsca – oznaczone miejsce przeznaczenia)
Sprzedawca realizuje dostawę, gdy przekaże towary do dyspozycji kupującego na podstawionych środkach transportu, gotowych do rozładunku w wyznaczonym miejscu przeznaczenia.
Sprzedawca ponosi wszelkie ryzyko związane z dostarczeniem towarów do oznaczonego miejsca.
Sprzedawca nie ma obowiązku zajmować się organizacją rozładunku towarów w miejscu przeznaczenia.
DDP
Delivered Duty Paid – dostarczone, cło opłacone (oznaczone miejsce przeznaczenia)
Ta reguła nakłada największe zobowiązania na sprzedawcę, który ponosi wszystkie koszty i całe ryzyko związane z transportem towarów do miejsca przeznaczenia. Sprzedawca musi dopełnić wszelkich formalności celnych związanych z eksportem i importem oraz opłacić wszelkie powiązane cła i podatki.
Sprzedawca realizuje dostawę w momencie, gdy zostaną spełnione wszystkie trzy cele wymienione poniżej, czyli gdy towary zostaną:
- przekazane do dyspozycji kupującego;
- poddane przy imporcie odprawie celnej na środku transportu, jakim zostaną dostarczone;
- przygotowane do rozładunku w oznaczonym miejscu przeznaczenia.
Warunki drugiej klasy reguł Incoterms:
Musisz zachować zgodność wyłącznie z tymi regułami, jeśli eksportujesz towary, a oba miejsca – pochodzenia i przeznaczenia – to porty morskie lub przystanie żeglugi śródlądowej.
FAS
Free Alongside Ship – franco wzdłuż burty statku (oznaczony port załadunku)
Ta reguła jest powszechnie stosowana w transporcie morskim i wodnym transporcie śródlądowym, może jednak nie mieć zastosowania, jeśli towary są przekazywane przewoźnikowi, zanim znajdą się na pokładzie statku.
Sprzedawca realizuje dostawę w momencie, gdy towary zostaną umieszczone wzdłuż burty statku, na przykład na nadbrzeżu, w oznaczonym porcie załadunku.
Od momentu umieszczenia towarów wzdłuż burty statku w oznaczonym porcie załadunku ryzyko utraty lub uszkodzenia towaru, jakie ponosił sprzedawca, zostaje przeniesione.
CFR
Cost and Freight (koszt i fracht – oznaczony port przeznaczenia)
W przypadku tej reguły należy koniecznie zwrócić uwagę na ważną kwestię: przeniesienie ryzyka i kosztów następuje w różnych miejscach. Reguła zawsze określa port przeznaczenia, nie musi jednak określać portu załadunkowego, w którym następuje przeniesienie ryzyka na kupującego.
Sprzedawca ma następujące obowiązki:
- dostarczenie towarów na pokład statku,
- zawarcie umowy przewozu i opłacenie w całości dostawy towarów do oznaczonego portu przeznaczenia.
Przeniesienie ryzyka utraty lub uszkodzenia towaru z dostawcy następuje, gdy towary znajdą się na pokładzie statku.
W przypadku zastosowania reguły CFR sprzedawca wykonuje swój obowiązek w momencie dostarczenia towarów przewoźnikowi, a nie w momencie, gdy towary docierają do miejsca przeznaczenia.
CIF
Cost, Insurance, and Freight (koszt, ubezpieczenie i fracht – oznaczony port przeznaczenia)
Sprzedawca ma następujące obowiązki:
-
dostarczenie towarów na pokład statku;
-
zawarcie umowy przewozu i opłacenie wszelkich opłat i kosztów przewozu niezbędnych do dostarczenia towarów do oznaczonego portu przeznaczenia;
-
zawarcie umowy o ubezpieczenie kupującego, której zakres obejmuje ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów podczas transportu;
-
uzyskanie ubezpieczenia wyłącznie o minimalnym zakresie.
Przeniesienie ryzyka utraty lub uszkodzenia towaru z dostawcy następuje, gdy towary znajdą się na pokładzie statku.
W przypadku zastosowania reguły CIF sprzedawca wykonuje swój obowiązek w momencie dostarczenia towarów przewoźnikowi, a nie w momencie, gdy towary docierają do miejsca przeznaczenia.
Tip
Dodatkowe ubezpieczenie wykupione przez klienta zapewni większą ochronę ubezpieczeniową.
3 Amerykańskie Definicje w Handlu Zagranicznym – krótkie podsumowanie
Amerykańska Izba Handlowa po raz pierwszy wprowadziła zmiany w Znowelizowanych Amerykańskich Definicjach w Handlu Zagranicznym (RAFTD, ang. Revised American Foreign Trade Definitions) w 1941 roku. Mimo że obowiązują one od tak długiego czasu, w toku międzynarodowych transakcji handlowych trudno natknąć się na nie w powszechniej stosowanych regułach Incoterms Międzynarodowej Izby Handlowej. Wzmianki o nich można znaleźć w prośbach o wycenę pochodzących ze Stanów Zjednoczonych. Opis tych reguł znajduje się poniżej. Warto porównać je z regułami Incoterms 2010.
Przewodnik po Znowelizowanych amerykańskich definicjach w handlu zagranicznym
Ex Point of Origin – z punktu pochodzenia
Sprzedawca:
- dostarcza dostępne towary kupującemu do oznaczonego miejsca, zwykle do jego fabryki, zakładu lub magazynu.
Kupujący:
- ponosi wszelkie koszty i wykonuje wszelkie zobowiązania od momentu załadunku towarów na środek transportu przewoźnika w celu ich dostarczenia do miejsca przeznaczenia.
FOB
Free on Board – dostarczone na pokład (oznaczony krajowy przewoźnik w punkcie odjazdu lub porcie wysyłki)
Ta reguła ma kilka zastosowań. Jej treść może być nawet taka sama jak reguły EXW.
Sprzedawca:
- ma obowiązek umieścić towary na środku transportu krajowego przewoźnika lub dostarczyć mu je do załadunku w oznaczonym punkcie wyjazdu lub wywozu albo porcie wysyłki.
Uwaga: oznaczony punkt może znajdować się nawet w kraju kupującego.
FAS
Free Alongside Ship – franco wzdłuż burty statku (oznaczony port przeznaczenia)
Dostarczenie towaru przez sprzedawcę ma miejsce, gdy:
- towary gotowe do załadunku zostaną umieszczone wzdłuż środka transportu wykorzystywanego przez przewoźnika morskiego w oznaczonym porcie wywozowym.
C&F
Cost and Freight – koszt i fracht (oznaczony port przeznaczenia)
Sprzedawca:
- ponosi koszty śródlądowego transportu krajowego i załadunku towaru na statek,
- ponosi koszty transportu oceanicznego z portu wysyłki do portu przeznaczenia.
CIF
Cost, Insurance, and Freight – koszt, ubezpieczenie i fracht (oznaczony port przeznaczenia)
Ta reguła nie różni się niczym od reguły C&F. Poza zobowiązaniami wynikającymi z reguły C&F sprzedawca ma także obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia kupującego na wypadek utraty lub uszkodzenia towaru w czasie transportu.
__Ex Dock (z doku – oznaczony port przywozu)
Sprzedawca ponosi:
-
odpowiedzialność za zdjęcie towarów z pokładu statku w oznaczonym porcie i za ich udostępnienie w porcie;
-
wszelkie koszty do momentu rozładunku towarów w doku w porcie przeznaczenia, w tym koszt rozładunku ze statku.
Dzięki regułom Incoterms łatwiej jest wywnioskować z umowy sprzedaży, kto dokładnie ponosi koszty i ryzyko związane z rynkiem eksportowym. W ten sposób można uniknąć niepotrzebnych nieporozumień w kontaktach z nowymi klientami.
Podsumowanie – lista kontrolna
Przed podpisaniem umowy sprzedaży należy sprawdzić:
- reguły Incoterms 2010, by upewnić się co do swoich obowiązków;
- klasę reguł Incoterms mających zastosowanie;
- umowę pod kątem obecności trzyliterowych skrótów oznaczających reguły Incoterms.